بررسی زمینه های غنایی سبک هندی در غزلیات حافظ

چکیده اشعار حافظ نفوذ فوق العاده ای در اشعار شعرای پس از خود داشته است، به طوری که این تأثیرگذارری را می توان از عهد پس از وی تاکنون دنبال کرد و همین امر وی را شاعری پرآوازه و مطرح در تاریخ ادبیات ما ساخته است. ویژگی ها و مضامین و عناصر غنایی اشعار حافظ در اشعار شاعران پس از وی از جمله صائب تبریزی که به سرایش غزل نامبردارند، حضوری چشم گیر دارد. شاعران سبک هندی ضمن نوآوری در شعرگویی به این شیوه و دارا بودن ویژگی های خاص شعری خود، از تتبّع و تأثیرپذیری و نظیره گویی بر اشعار شاعران پیش از خود به ویژه حافظ غافل نبودند. همین امر باعث گردید که سبک هندی دنباله ی منطقی سبک عراقی به حساب آید و عملاً از سنّت شعرگویی قدما در سبک جدید - به ویژه در مضامین شعری غنایی که احساسات و عواطف مشترک اغلب شاعران در ادوار مختلف ادب فارسی موضوع آن بوده است - فاصله چندانی پیدا نکند. در این تحقیق اشعار حافظ به عنوان شاعری موثر در پیدایش سبک هندی به لحاظ عناصر و درون مایه های غنایی- البته به صورت کلّی و نه جزء به جزء- مورد مطالعه قرار می گیرد و سپس با ارائه نمونه هایی از شاعر بزرگ این سبک؛ صائب، نشان داده می شود که در اشعار وی، زمینه های غنایی اشعار حافظ که شامل عناصر و انواع و مضامین غنایی می باشد، با شدّت و ضعفی دیده می شود.